Τα χαρακτηριστικά ενός παιδιού με ΔΕΠ-Υ

♦ Τα χαρακτηριστικά ενός παιδιού με ΔΕΠ-Υ ♦

 

Η  ΔΕΠ-Υ (Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής-Υπερκινητικότητα) ή  σύμφωνα με την αγγλική ορολογία ADHD (Attention Deficit Hyperactivity Disorder) αποτελεί την συχνότερη νευροαναπτυξιακή διαταραχή της παιδικής ηλικίας, η συστηματική μελέτη της οποίας χρονολογείται ήδη από τις αρχές του περασμένου αιώνα. Με βάση πρόσφατες έρευνες φαίνεται ότι η οικεία διαταραχή επηρεάζει περίπου το 5% παιδιών σχολικής ηλικίας σε παγκόσμια κλίμακα.

Τα κύρια χαρακτηριστικά ενός παιδιού με ΔΕΠ-Υ αφορούν την εκδήλωση  συμπτωμάτων ελλειμματικής προσοχής, παρορμητικότητας και υπερκινητικότητας. Η κλινική εικόνα των παιδιών, βέβαια, μπορεί να διαφοροποιείται ανά περίπτωση, καθώς υπάρχει το ενδεχόμενο τα συμπτώματα να εκδηλώνονται ποικιλοτρόπως, όπως για παράδειγμα, σε ένα παιδί μπορεί να υπερισχύουν τα συμπτώματα της μίας κατηγορίας ενώ ένα άλλο παιδί μπορεί να εκδηλώνει ταυτόχρονα συμπτώματα και των τριών κατηγοριών με την ίδια ένταση.

Επηρεάζει, επίσης, τα άτομα από τους πρώτους κιόλας μήνες της ζωής τους, εξελίσσεται μέχρι την ενηλικίωση και πλήττει ιδιαίτερα τα αγόρια παρά τα κορίτσια. Έχει διαπιστωθεί μάλιστα ότι τα παραπάνω συμπτώματα γίνονται όλο και πιο εμφανή κατά τη σχολική περίοδο, καθώς οι αυξημένες απαιτήσεις του σχολικού πλαισίου καθιστούν τα παιδιά πιο δυσλειτουργικά και μειώνονται σταδιακά κατά την ενηλικίωση.

Ανησυχητικά είναι τα ευρήματα ερευνών που υποστηρίζουν ότι παιδιά με ΔΕΠ-Υ βρίσκονται σε υψηλό κίνδυνο εκδήλωσης και άλλων ψυχιατρικών διαταραχών στην πορεία της ζωής τους, όπως άγχος, διαταραχές διάθεσης, παραβατικότητα και κατάχρηση ουσιών. 

 

Ως προς την ικανότητα συγκέντρωσης, τα παιδιά με ΔΕΠ-Υ αντιμετωπίζουν μέγιστες δυσκολίες. Συγκεκριμένα, η συγκέντρωση αυτών των ατόμων είναι ιδιαίτερα προβληματική, λόγω του ότι διασπάται πολύ εύκολα. Το πρόβλημα της ελλειμματικής προσοχής εντείνεται ακόμη περισσότερο, όταν πρόκειται για κουραστικές και επαναληπτικές ασχολίες οι οποίες απαιτούν πνευματική προσπάθεια και διαρκούν πολύ. Οι μαθητές με την εν λόγω διαταραχή τείνουν να αποφεύγουν τέτοιες ασκήσεις, ιδιαίτερα όταν αυτές δεν παρουσιάζουν μεγάλο ενδιαφέρον γι’ αυτά. Ταυτόχρονα, είναι ανοργάνωτοι και δεν είναι λίγες οι φορές που χάνουν πράγματα.

Εκτός από την αδυναμία τους ως προς την ικανότητα διατήρησης της προσοχής και συγκέντρωσης, τα άτομα με ΔΕΠ-Υ χαρακτηρίζονται από παρορμητική συμπεριφορά. Λειτουργούν πολύ αυθόρμητα, χωρίς να σκέφτονται πριν δράσουν. Βιάζονται να απαντήσουν σε ερωτήσεις πριν αυτές καν ολοκληρωθούν, με αποτέλεσμα να τις παρερμηνεύουν και να υποπίπτουν σε λάθη. Αυτή η συμπεριφορά μπορεί να δημιουργήσει στο σχολείο μια εικόνα για το παιδί διαφορετική των πραγματικών ικανοτήτων του, διότι πολλές από τις λάθος τοποθετήσεις του οφείλονται στην ανυπομονησία που το διακατέχει. Επιπλέον, η παρορμητικότητά τους δημιουργεί προβλήματα σχετικά με την ολοκλήρωση εργασιών αλλά και ως προς την οργάνωση πληροφοριών, υλικού κ.ο.κ.

Τα παιδιά με ΔΕΠ-Υ εκδηλώνουν συχνά και έντονη ενεργητικότητα σε βαθμό που υπερβαίνει τη φυσιολογική και αναμενόμενη συμπεριφορά βάση της ηλικίας τους. Η αυξημένη κινητική δραστηριότητα περιέχει νευρική κίνηση του σώματος και αδέξιες κινήσεις. Αυτό το χαρακτηριστικό κρίνεται ως το πιο ενοχλητικό για το κοινωνικό του περίγυρο προκαλώντας συχνές παρατηρήσεις αλλά και τιμωρίες. Κλείνοντας, ας μην παραλείψουμε ότι παρουσιάζουν έκπτωση στην ικανότητα κοινωνικής αλληλεπίδρασης με τους γύρω τους, διαμορφώνοντας συνήθως φτωχές διαπροσωπικές σχέσεις με συνομηλίκους.

 

 Παπάζογλου Μαρία